Thế giới nóng các vụ tấn công bạo lực

Thế giới không ngừng chuyển động với loạt sự kiện và vấn đề nóng diễn ra trong tuần qua, nhất là các vụ tấn công bạo lực, thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận quốc tế.

Cảnh sát Mỹ tấn công vây bắt thủ phạm trong vụ xả súng tại Dallas. (Nguồn: AP)

Những vụ xả súng liên tiếp tại Mỹ đang là tâm điểm chú ý của thế giới. Vụ xả súng mới nhất ngày 10-7 tại thành phố San Bernadino (bang California) làm ba người thiệt mạng, trong đó có một bé trai 9 tuổi. Nguyên nhân vụ xả súng đang được cảnh sát điều tra.

Trước đó, tối 7-7, tại thành phố Dallas (bang Texas), xảy ra vụ xả súng làm năm cảnh sát thiệt mạng và bảy cảnh sát bị thương trong khi đang thực thi nhiệm vụ giữ gìn trật tự cho cuộc biểu tình tại thành phố Dallas, nhằm phản đối việc cảnh sát Mỹ bắn chết hai người da màu tại bang Minnesota và Louisiana trong hai ngày liền trước đó. Những kẻ bắn tỉa đã phối hợp với nhau, dùng súng trường để thực hiện các vụ tấn công. Ba kẻ tình nghi đã bị bắt giữ, một tên bị tiêu diệt sau cuộc đàm phán và đấu súng kéo dài hơn bốn giờ đồng hồ với lực lượng cảnh sát. Theo các nhà điều tra, trước khi bị tiêu diệt, kẻ xả súng tuyên bố phẫn nộ trước các vụ cảnh sát bắn người da đen mới đây và muốn giết nhiều người da trắng.

Thực tế, cách hành xử của cảnh sát Mỹ đối với người da màu đã trở thành vấn đề lớn tại Mỹ: vấn đề phân biệt chủng tộc. Và, những vụ nổ súng giữa những người da màu nhằm vào người da trắng sẽ có thể tiếp diễn trong tương lai. Đáng chú ý, vụ xả súng lần này không đơn thuần là vụ bạo lực thông thường mà nhằm vào lực lượng thực thi pháp luật tại Mỹ, trong đó nguyên nhân là do những bất bình về tình trạng phân biệt chủng tộc. Các nhà điều tra đã xác nhận thủ phạm trong vụ xả súng tại Dallas là Micah Xavier Johnson, 25 tuổi, và loại trừ bất cứ mối liên hệ nào với khủng bố trong nước hay quốc tế trong vụ xả súng này. Song điều nguy hiểm là có những bằng chứng cho thấy, Johnson đã từng lên kế hoạch thực hiện một vụ tấn công lớn. Hiện vẫn chưa có bằng chứng về mối liên hệ giữa thủ phạm và các tổ chức khủng bố. Các cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành.Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức lên tiếng trước vụ xả súng này và rút ngắn thời gian công du châu Âu để tới Dallas ngày 11-7.

Tại thành phố Victoria (thủ phủ bang Tamaulipas, phía Đông Bắc Mexico, nước láng giềng phía Nam nước Mỹ), ngày 9-7, xảy ra hai vụ xả súng, làm 14 người trong hai gia đình thiệt mạng, trong đó có sáu phụ nữ và năm trẻ em. Theo điều tra ban đầu, nguyên nhân dẫn tới các vụ xả súng này có thể bắt nguồn từ tranh chấp giữa các băng nhóm tội phạm.

Còn tại quốc gia Nam Mỹ - Venezuela, xảy ra vụ tấn công bằng lựu đạn nhằm vào Trung tâm điều phối cảnh sát ở Guanare, thủ phủ bang Portuguesa (phía Tây Venezuela), ngày 8-7, làm ít nhất hai người thiệt mạng (một cảnh sát và một trong hai kẻ tấn công) cùng 25 người khác bị thương. Thống đốc Reinaldo Castaneda gọi vụ tấn công này là hành động khủng bố.

Sang khu vực châu Âu, tại thủ đô London (Anh) những ngày qua, các tòa nhà Hồi giáo và nhà thờ Hồi giáo ở phía bắc thủ đô được đặt trong tình trạng cảnh giác cao độ sau khi xuất hiện những lời đe dọa kèm theo những bưu kiện chứa một loại bột trắng. Cảnh sát chống khủng bố đang tiến hành điều tra những gói bưu kiện khả nghi được gửi tới các nhà thờ và các trung tâm Hồi giáo ở Tottenham, Leyton và công viên Finsbury ngày 7-7. Nhiều vụ việc tương tự cũng xảy ra ở nhiều nơi trong thủ đô London. Một số khu vực của Thượng viện Anh còn bị phong tỏa trong một thời gian ngắn sau khi cảnh sát nhận được tin báo về một gói bưu kiện khả nghi. Điều tra ban đầu cho thấy, loại bột trắng này không phải là hóa chất độc hại. Tuy nhiên, vụ việc đã gây hoang mang, làm dấy lên những mối lo ngại về an ninh ở Anh.

Tại một quốc gia Đông Phi - Nam Sudan, nguy cơ của cuộc nội chiến đang cận kề, sau cuộc giao tranh làm 272 người thiệt mạng trong Ngày Độc lập thứ năm. Các cuộc đấu súng dữ dội xảy ra giữa các binh sĩ trung thành với Tổng thống Salva Kiir và các binh sĩ ủng hộ Phó Tổng thống Riek Machar tại nhiều khu vực gần doanh trại lực lượng của ông Machar và gần khu vực của LHQ (phía Tây thành phố Juba, Nam Sudan). Trước đó, ngày 8-7, 150 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh giữa các lực lượng trên ở bên ngoài dinh Tổng thống.

Khu vực Trung Đông tiếp tục căng thẳng với các điểm nóng Syria, Iraq, Liban, Libya,.. Tại Iraq, ít nhất 35 người thiệt mạng và 60 người bị thương trong hai vụ đánh bom liều chết xảy ra đêm 7-7 nhằm vào một lăng mộ Saiyd Mohammed linh thiêng của người Hồi giáo ở thị trấn Balad (cách thủ đô Baghdad khoảng 80 km về phía bắc). Các nguồn tin an ninh cho biết, một nhóm tay súng mặc quân phục đã đột kích lăng mộ Saiyd Mohammed trong khi hai đối tượng đánh bom liều chết cho nổ tung khối thuốc nổ mang theo mình tại lăng mộ. Các tay súng này cũng bắt giữ một số người hành hương bên trong khu lăng mộ, song lực lượng an ninh đã giải cứu được các con tin sau cuộc giao tranh dữ dội, đồng thời tiêu diệt toàn bộ những kẻ tấn công. Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã nhận trách nhiệm thực hiện vụ tấn công.

Tại một số quốc gia Nam Á cũng thường xuyên xảy ra các vụ tấn công bạo lực. Ngày 6-7, khu vực phía Đông Bắc thủ đô Dhaka của Bangladesh rung chuyển bởi vụ tấn công bằng súng và bom nhằm vào sự kiện chào mừng lễ Eid al-Fitr, đánh dấu kết thúc tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo. Ít nhất một cảnh sát thiệt mạng và 10 người bị thương. Lực lượng cảnh sát nước này đã tiêu diệt một đối tượng và bắt giữ một kẻ khác. Vụ việc xảy ra chưa đầy một tuần sau khi 20 người nước ngoài thiệt mạng trong vụ khủng bố nhằm vào một nhà hàng ở trung tâm thủ đô Dhaka.

Trở về khu vực Đông Bắc Á với điểm nóng Bán đảo Triều Tiên. Ngày 9-7, Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên (CHDCNDTT) tiếp tục phóng thử tên lửa đạn đạo từ tàu ngầm (SLBM) nhưng thất bại ngay từ giai đoạn bay đầu tiên. Theo Bộ tổng tham mưu liên quân Hàn Quốc (JCS), tên lửa SLBM được CHDCNDTT phóng đi từ vùng biển phía Đông Nam thành phố cảng Sinpo (tỉnh Hamgyong Nam) vào khoảng 11 giờ 30 phút. Phía Hàn Quốc đã lên án mạnh mẽ hành động này của CHDCNDTT vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc (LHQ). Cuộc thử nghiệm tên lửa SLBM lần này của CHDCNDTT diễn ra chỉ một ngày sau khi Mỹ và Hàn Quốc công bố quyết định triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối THAAD tại Hàn Quốc để chống lại những mối đe dọa tên lửa từ CHDCNDTT. Ngày 11-7, CHDCNDTT còn tuyên bố sẽ đưa ra hành động quân sự nhằm chống lại việc Mỹ triển khai Hệ thống phòng thủ THAAD. CHDCNDTT khẳng định quân đội nước này có đủ phương tiện tấn công mới nhất và sẽ tiến hành các biện pháp liên tiếp mạnh mẽ. Tuyên bố cũng cảnh báo Hàn Quốc sẽ phải gánh chịu hậu quả khi triển khai hệ thống THAAD.

Ngay sau tuyên bố của CHDCNDTT, Hàn Quốc cũng lên tiếng về vấn đề này. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Moon Sang Gyun nhấn mạnh, CHDCND TT đang làm gia tăng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye, ngày 11-7, đã lên tiếng giải thích về việc Hàn Quốc và Mỹ quyết định cho triển khai hệ thống THAAD ở Hàn Quốc, rằng đó chỉ là biện pháp phòng vệ để đối phó với các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa xuất phát từ CHDCNDTT, và quyết định đó không ảnh hưởng tới lợi ích an ninh của bất kỳ nước thứ ba nào.

Liên quan tới CHDCNDTT, đầu tuần qua, Mỹ đã áp dụng lệnh trừng phạt đối với nhà lãnh đạo CHDCNDTT Kim Jong-un cùng 22 quan chức khác của nước này. Phía CHDCNDTT tuyên bố, lệnh trừng phạt của Mỹ đã vượt lằn ranh đỏ và là hành động tuyên chiến, đồng thời yêu cầu Mỹ rút lại lệnh trừng phạt này.

Cuộc họp của lãnh đạo các quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại tây Dương (NATO) ngày 8 và 9-7, tại thủ đô Warszawa của Ba Lan, cũng là sự kiện đặc biệt tuần qua. Kết thúc hội nghị, lãnh đạo các nước NATO ra Tuyên bố chung nhấn mạnh các biện pháp mà liên minh này đã quyết định trong hai ngày họp, đặc biệt là các biện pháp tăng cường phòng thủ tập thể ở Đông và Nam Âu. Tại cuộc họp này, lãnh đạo khối quân sự cũng đã quyết định bố trí lại lực lượng hải quân để đáp ứng với nhu cầu mới về an ninh trên biển; Các biện pháp chống cướp biển sẽ được tăng cường; Chương trình phòng chống khủng bố quanh Địa Trung Hải mà hải quân Mỹ đảm nhiệm từ sau vụ khủng bố 11-9-2001 sẽ chấm dứt để dồn nguồn lực cho chương trình chống buôn lậu vũ khí và đưa người trái phép qua đường biển. Tổng thống Mỹ Barack Obama nhấn mạnh, NATO sẽ bảo vệ các đồng minh của mình, đồng thời tăng cường lực lượng để đối phó với bất cứ mối đe dọa nào. Thêm nữa, lực lượng phản ứng nhanh đã đi vào hoạt động và sẽ được triển khai nhanh chóng ở bất cứ nơi nào tại châu Âu khi cần thiết.

Trong Tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo NATO cũng nhất trí về quan điểm chung đối với Nga, đồng thời vẫn muốn nối lại đối thoại với nước Nga. Thủ tướng Anh David Cameron cho rằng, có nhiều vấn đề cần thảo luận với Nga, trong đó có tình hình ở Syria, vấn đề Ukraine… Đáng chú ý, Hội nghị thượng đỉnh mùa hè của NATO đánh dấu sự chuyển hướng của khối quân sự này sang chính sách tăng cường răn đe ngăn chặn, với sự hiện diện quân sự nhiều hơn ở vành đai phía Đông (Ba Lan và ba nước vùng Baltic là Estonia, Latvia và Litva), phần hướng sang nước Nga và Trung Đông.

Nhân dịp này, NATO và Liên hiệp châu Âu (EU) đã ký tuyên bố chung thúc đẩy đối tác chiến lược giữa hai khối nhằm đối phó với những thách thức an ninh phức tạp hiện nay, nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường sự hợp tác hiệu quả giữa NATO và EU nhằm vượt qua những thách đến từ phía Nam và phía Đông, đồng thời tăng cường an ninh khu vực. Hai bên sẽ phối hợp chặt chẽ để đối phó với những mối đe dọa hỗn hợp, các cuộc tấn công khủng bố thông qua chia sẻ thông tin, phân tích tình báo, sớm phát hiện và ngăn chặn những mối đe dọa tiềm tàng; đồng thời mở rộng hợp tác trên biển, các vấn đề di dân, an ninh mạng và phòng thủ, tăng cường phối hợp phát triển ngành công nghiệp quốc phòng của hai bên. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean Claude-Juncker và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk đều khẳng định NATO và EU đều cần đến nhau nhằm bảo đảm an ninh, duy trì ổn định và tăng khả năng đối phó các thách thức.

Kết quả các cuộc bầu cử tại Nhật Bản, Australia cũng được nhiều người quan tâm trong tuần qua. Trong cuộc bầu cử ngày 10-7 tại Nhật Bản, đảng Dân chủ tự do (LDP) giành được 55 ghế, nâng tổng số ghế tại Thượng viện của đảng này lên 120, và khi kết hợp với Đảng Công minh, liên minh cầm quyền có 145 ghế, chiếm đa số ghế tại Thượng viện. Thủ tướng Shinzo Abe khẳng định kết quả bầu cử cho thấy, các cử tri Nhật Bản đã và đang ủng hộ các chính sách kinh tế của chính phủ đương nhiệm. Ông Abe cam kết tiếp tục duy trì các chính sách kinh tế hiện hành. Với chiến thắng này, liên minh cầm quyền của Thủ tướng Abe sẽ có nhiều ưu thế trong việc thực thi các biện pháp cải cách kinh tế trong vòng ba năm tới.

Ngày 10-7, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull chính thức tuyên bố Liên đảng Tự do - Quốc gia cầm quyền giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội vừa qua. Tuyên bố được đưa ra sau khi lãnh đạo Công đảng đối lập thừa nhận thất bại, mở đường cho Thủ tướng Turnbull tiếp tục nắm quyền trong nhiệm kỳ ba năm lần thứ hai. Việc kiểm phiếu vẫn đang được tiến hành. Vì thế, vẫn chưa rõ liên minh cầm quyền có giành đủ ghế trong Hạ viện để có thể thành lập Chính phủ chiếm đa số ghế hay không. Để có được điều này, liên minh cầm quyền cần phải giành được sự ủng hộ của các chính trị gia độc lập hoặc các đảng nhỏ. Dự kiến, kết quả chính thức sẽ được công bố ngày 15-7.

Cùng với loạt vấn đề, chính trường nước Anh cũng đang thu hút sự quan tâm của không chỉ châu Âu. Kết quả cuộc bỏ phiếu mới nhất (ngày 7-7) trong nội bộ Đảng Bảo thủ cho thấy, người kế vị đứng đầu chính phủ Anh rất có thể sẽ là nữ Thủ tướng. Nữ Bộ trưởng Nội vụ Anh Theresa May được 199 phiếu, vượt xa nữ Bộ trưởng Năng lượng Andrea Leadsom được 84 phiếu và ông Michael Gove, Bộ trưởng Tư pháp, chỉ được 46 phiếu và bị loại khỏi cuộc đua. Nếu trở thành hiện thực thì đây là lần thứ hai trong lịch sử nước Anh có Thủ tướng là nữ, sau thời kỳ của Bà đầm thép Margaret Thatcher (1979 - 1990). Dự kiến kết quả cuộc bỏ phiếu tiếp theo được công bố vào ngày 9-9 tới. Ứng viên giành chiến thắng sẽ trở thành tân Thủ tướng của nước Anh, thay ông David Cameron vào tháng 10-2016.

Các sự việc diễn ra liên tiếp đang tạo nên những biến động không ngừng trên thế giới. Đó là những diễn biến tích cực và tiêu cực, tạo nên bức tranh đa sắc màu, và đâu đó vẫn tồn tại những điểm xám trên nền sáng hòa bình và hy vọng.

Theo nhandan.com.vn