Trao cơ hội thúc đẩy quyền trẻ em trong các trường học

Những năm qua, Dự án Hỗ trợ Phát triển Thành phố Uông Bí (gọi tắt là LRP101) do tổ chức phi chính phủ ActionAid Việt Nam (AAV) phối hợp với Quỹ Khuyến khích Phụ nữ Phát triển thành phố thực hiện đã đem lại những lợi ích thiết thực cho người dân thành phố như nâng cao nhận thức về Quyền phụ nữ, Quyền trẻ em, Bình đẳng giới, thúc đẩy vai trò giám sát của người dân trong đảm bảo chất lượng dịch vụ công, góp phần tạo ra những thay đổi tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Bài viết sau đây, chúng tôi sẽ đề cập đến những hiệu quả của Dự án mang lại trong việc trao thêm nhiều cơ hội thúc đẩy quyền trẻ em tại các trường học trên địa bàn thành phố.

Trường Tiểu học Phương Nam C là một trong những trường thuộc vùng khó của thành phố Uông Bí. Do trước đây là điểm trường lẻ nên trường chưa được đầu tư nhiều về cơ sở vật chất phục vụ hoạt động dạy, học. Trong nhiều năm, thày trò ở đây không có nguồn nước sạch để sử dụng. Học sinh nhiều khi dọn vệ sinh, trực nhật lớp xong không có nước sạch để rửa chân tay. Nguồn nước dành cho khu vệ sinh công cộng rất thiếu thốn. Muốn có nước sạch, nhà trường phải mua lại của hộ dân với chi phí cao và phải sử dụng rất tiết kiệm. Trong quá trình khảo sát thực hiện Dự án Hỗ trợ Phát triển Thành phố Uông Bí (LRP101) do tổ chức phi chính phủ ActionAid Việt Nam (AAV) phối hợp với Quỹ Khuyến khích Phụ nữ Phát triển thành phố triển khai, trước những khó khăn về nguồn nước sạch của nhà trường, năm 2016, các cán bộ dự án đã quyết định tài trợ kinh phí, cùng với phòng GD-ĐT thành phố, chính quyền địa phương, phụ huynh học sinh xây dựng, lắp đặt hệ thống dẫn nước sạch vào trường. Từ khi được sử dụng nước sạch, các hoạt động sinh hoạt của thầy, trò nhà trường liên quan đến nước đã được đảm bảo. Nhất là các em học sinh có thể thoải mái học tập, vui chơi, ngoại khóa mà không phải lo lắng nỗi sợ “thiếu nước”.
Cô Nguyễn Thị Hải, Phó hiệu trưởng nhà trường phấn khởi cho biết: “Từ khi có hệ thống cấp nước sạch vào đến tận nhà trường, chúng tôi đã giảm rất nhiều chi phí cho nhu cầu về nước. Đặc biệt, vui nhất là cả cô và trò được sử dụng nước trong những hoạt động thiết thực. Như học sinh sau khi trực nhật, sau khi tham gia hoạt động vui chơi là đá bóng, nhảy dây..., rồi sau giờ thể dục, có nước sạch để rửa chân tay, vệ sinh thân thể. Sinh hoạt buổi trưa ở nhà trường, các em có nước sạch để rửa mặt. Nhờ đó, nhà trường hạn chế việc xảy ra dịch bệnh về đau mắt, thủy đậu..., đảm bảo sức khỏe cho các em. Ngoài ra, khi có nước sạch, các em còn tích cực tham gia các công trình măng non, chăm sóc cây xanh, đảm bảo cảnh quan môi trường thân thiện...”.

Ngoại khóa Trẻ em nói về bạo lực trên cơ sở giới ở Trường THCS Bắc Sơn.

Còn tại Trường TH Lê Văn Tám, phường Bắc Sơn, Dự án LRP101 đã triển khai nhiều hoạt động nhằm động viên, khích lệ tinh thần tự tin, nỗ lực học tập, trau dồi kỹ năng sống cho các em học sinh. Trong đó, chương trình đã tổ chức các hoạt động vẽ tranh theo chủ đề để khuyến khích các em tự tin thể hiện ý tưởng, ước mơ của mình, giúp các em thêm yêu quê hương, đất nước, yêu mái trường, thầy cô, bè bạn. Qua tìm hiểu nhu cầu của các em, dự án đã thực hiện các buổi tập huấn và sáng kiến Kể chuyện qua Video. Tham gia hoạt động này, dưới sự hướng dẫn của cán bộ dự án, các thầy cô, các em được trải nghiệm trực tiếp thực tế quay Video Clip những nội dung về: chấp hành luật giao thông, bảo vệ môi trường, phòng chống tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em... Đây đều là những vấn đề gần gũi, thiết thân với các em, giúp các em nói lên suy nghĩ của mình về các quyền trẻ em cơ bản, từ đó tăng cường sự tham gia của các em vào quá trình ra quyết định trong nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Cô Hoàng Thị Huệ, Hiệu trưởng Trường TH Lê Văn Tám cho biết về những lợi ích của Dự án LRP 101 mang lại cho học sinh nhà trường: “Dự án khi triển khai về nhà trường đã giúp các em học sinh chuyển đổi hành vi ứng xử tích cực, như: giao tiếp thân thiện hơn, không có bạo lực, làm tổn thương đến bạn bè, các em lễ phép với người lớn, thầy cô, có ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, khi tham gia giao thông các em có ý thức chấp hành tốt luật lệ; khi cùng chơi với bạn thì tránh những trò chơi có nguy cơ gây tai nạn thương tích..”.

Tập huấn kể chuyện Bằng Video Clip cho học sinh trên địa bàn thành phố Uông Bí.

Cùng với triển khai Dự án tăng cường thúc đẩy quyền trẻ em tại Trường học TH Phương Nam C và Trường Tiểu học Lê Văn Tám, Dự án LRP 101 còn triển khai các hoạt động tại 6 trường tiểu học và THCS khác trên địa bàn toàn thành phố. 
Tính trong năm 2016, dự án đã thực hiện các chiến dịch, chương trình truyền thông cho trên 1.500 lượt học sinh, đông đảo thầy cô giáo và phụ huynh tham gia. Tại các chương trình này, dự án đã vận động chính quyền và người dân cùng chung tay tạo quyền cho trẻ em từ 6 đến 24 tháng tuổi được tiếp cận dịch vụ công, tiếp cận giáo dục có chất lượng; truyền thông để giáo viên và cha mẹ học sinh hiểu, góp phần thúc đẩy quyền trẻ em trong trường học, tạo bình đẳng cho mọi trẻ em đến trường; nâng cao hiểu biết cho học sinh về 10 quyền trẻ em cơ bản; trang bị kiến thức và các kỹ năng cho học sinh phòng tránh những thiên tai do biến đổi khí hậu, phòng chống bạo lực học đường, xâm hại trẻ em... 
Tại các trường học, Dự án còn hỗ trợ kinh phí cải tạo cơ sở vật chất như: lắp đặt hệ thống nước sạch, sơn, trang trí lớp học, khuôn viên nhà trường; làm nhà vệ sinh hiện đại, thân thiện, làm sân vui chơi cho trẻ em, tài trợ xe đạp, góc học tập, đồ dùng học tập cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn; mở các trung tâm tư vấn, CLB thân thiện tại các trường học... Những hoạt động này nhằm mục đích kết nối bảo trợ, trao thêm nhiều cơ hội để các em được đảm bảo, thực hiện các quyền trẻ em theo công ước quốc tế.
Bà Phạm Thu Hằng, cán bộ dự án cho biết: “Triển khai Dự án LRP 101 chúng tôi mong muốn các em học sinh đến trường được đảm bảo ít nhất 10 quyền cơ bản của trẻ em. Thứ hai, với các chương trình can thiệp dựa trên nhu cầu, đặc điểm tâm sinh lý của học sinh, chúng tôi mong muốn các em đến trường được vui hơn, tự tin, tích cực hơn trong tham gia các hoạt động học tập, vui chơi. Từ đó góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng để bản thân các em có thể tự phòng tránh được các nguy cơ bị xâm hại, đảm bảo các em có sự phát triển tốt về thể lực, trí lực, nhân cách...”.
Để Dự án tiếp tục triển khai có hiệu quả, thu hút đông đảo học sinh các nhà trường tham gia, tạo thêm nhiều cơ hội để các em thực hiện quyền của mình, trong thời gian tới, theo đề xuất của tổ chức phi chính phủ ActionAid, dự án sẽ chuyển hướng theo hình thức đối tác cộng đồng. Quĩ KKPN phát triển thành phố cũng sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp thích ứng, kêu gọi sự tham gia tích cực của cộng đồng trong bảo vệ, chăm sóc thế hệ tương lai của đất nước. 

Bài, ảnh: Hoàng Yến