Một năm thực hiện Nghị Quyết 17-NQ/TU tại Uông Bí: Bước tiến trong xây dựng văn hóa và phát huy sức mạnh con người Quảng Ninh

Sau 01 năm thực hiện Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 30/10/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh, thành phố Uông Bí đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc xây dựng và phát huy các giá trị văn hóa, đưa văn hóa và con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững.

Ngay từ đầu năm 2024, thành phố đã chủ động ban hành các chương trình hành động và kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết. Qua đó, địa phương đã chỉ đạo chặt chẽ công tác triển khai, đảm bảo các mục tiêu Nghị quyết được thực hiện toàn diện và sâu rộng.

Công tác tuyên truyền được thành phố quan tâm đẩy mạnh, giúp 100% cán bộ, đảng viên và người dân được thông tin, vận động thực hiện các chính sách xây dựng và phát triển văn hóa. 100% các cơ quan, đơn vị tổ chức tuyên truyền Nghị quyết đến toàn bộ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và toàn thể nhân dân qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, các phương tiện truyền thông và các nền tảng thông tin.

Trong các nhóm mục tiêu Nghị quyết, thành phố rất chú trọng việc xây dựng hệ giá trị văn hóa trong cơ quan, trường học và cộng đồng. Dó đó, 100% các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị đã chủ động xây dựng và thực hiện Bộ quy tắc ứng xử và chuẩn mực đạo đức công vụ phù hợp với đặc điểm của từng ngành, lĩnh vực. Toàn bộ các cơ sở giáo dục trên địa bàn đã thực hiện tốt tiêu chí văn hóa trong trường học. Khoảng 87,5% học sinh các cấp đã được tiếp cận với giáo dục nghệ thuật, di sản văn hóa và có cơ hội tham quan các di tích như Yên Tử và Bảo tàng tỉnh. Trên 90% doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh trên địa bàn đã xây dựng và thực hiện các chuẩn mực đạo đức và văn hóa doanh nghiệp. Năm 2024, có 32.400 hộ gia đình đăng ký danh hiệu “Gia đình văn hóa”, chiếm tỷ lệ 99,82%; tất cả 99 thôn, khu dân cư trên địa bàn thành phố đều đạt danh hiệu thôn, khu văn hóa.

Nhà trưng bày không gian văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số Dao Thanh Y tại thôn Khe Sú 2, xã Thượng Yên Công được xây dựng, thu hút hơn 100 học viên tham gia các lớp dạy nghề truyền thống. Các sản phẩm thủ công từ đây hiện được bán hoặc sử dụng biểu diễn và trưng bày tại các điểm du lịch, tạo dấu ấn độc đáo và tăng cường sức hút du lịch.

Khai trương Nhà trưng bày không gian văn hóa đồng bào dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Khe Sú 2, xã Thượng Yên Công.

Thành phố cũng đã triển khai số hóa các di tích văn hóa lịch sử, với 9/31 di tích được số hóa, chiếm 29%. 100% các di tích được xếp hạng đã được quản lý, bảo tồn, tu bổ và tôn tạo, góp phần bảo vệ di sản văn hóa trong thời đại số hóa và làm phong phú thêm tài nguyên văn hóa cho du lịch địa phương. Với việc triển khai giải pháp tham quan thực tế ảo VR360 cho di tích như Yên Tử và tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông, địa phương đã tạo được điểm nhấn trong việc ứng dụng công nghệ số trong phát huy di sản văn hóa. Năm 2025, thành phố dự kiến sẽ hoàn thiện số hóa các điểm di tích và danh lam thắng cảnh khác trên địa bàn, giúp quảng bá di sản văn hóa hiệu quả và thu hút du khách.

Lãnh đạo phòng Văn hoá và Thông tin thành phố kiểm tra và lắp đặt bản đồ số hoá theo công nghệ thực tế ảo VR360 tại khu di tích - danh thắng Yên Tử.

Địa phương cũng đã rà soát và điều chỉnh kịp thời cơ chế, chính sách văn hóa và tổ chức các hoạt động tuyên truyền về truyền thống lịch sử và phong tục tập quán địa phương. Đội ngũ cán bộ văn hoá cũng được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành.

Bên cạnh đó, với việc thúc đẩy công tác xã hội hóa và đầu tư vào thiết chế văn hóa, thành phố đã tiến hành cải tạo Nhà hát miền Tây và phát triển các công trình văn hóa công cộng như công viên, quảng trường, trung tâm văn hóa - thể thao cấp thành phố và cấp phường, đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí và thể thao cho người dân. Đến nay, 100% nhà văn hóa thôn, khu dân cư đã được xây dựng và cải tạo với đầy đủ trang thiết bị phục vụ các hoạt động văn hóa, thể thao. Thành phố còn khuyến khích xã hội hóa để phát triển thêm các thư viện, tủ sách cộng đồng, góp phần nâng cao tri thức văn hóa cho người dân.

Thành phố Uông Bí cũng đã tích cực tham gia hoạt động ngoại giao văn hóa, góp phần đưa hồ sơ Yên Tử trở thành di sản thế giới. Điều này không chỉ nâng tầm giá trị văn hóa, mà còn tăng cường cơ hội thu hút du khách, phát triển kinh tế địa phương thông qua du lịch văn hóa.

Chuyên gia của ICOMOS về thẩm định và khảo sát thực địa Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc.

Những kết quả đạt được qua một năm thực hiện Nghị quyết số 17 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về “Xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững”, đã tạo chuyển biến tích cực trong xây dựng văn hóa cộng đồng và bảo tồn di sản tại Uông Bí. Các chỉ số như tỷ lệ gia đình văn hóa tỷ lệ thôn, khu dân cư văn hóa cho thấy sự gắn kết của người dân với các giá trị văn hóa. Cùng với đó là sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức bảo tồn và phát huy giá trị di sản, nổi bật là các hoạt động văn hóa tại Yên Tử, chùa Ba Vàng và các điểm du lịch cộng đồng.

Xin chữ đầu năm, một trong các hoạt động tại Chương trình Làng Việt Tết xưa tại Làng Nương, Yên Tử.

Tuy nhiên bên cạnh đó, vẫn còn một số hạn chế tồn tại như thiếu hụt nhân lực chuyên môn trong lĩnh vực văn hóa di sản; một bộ phận người dân, nhất là thanh niên chịu ảnh hưởng văn hóa ngoại lai do sự phát triển công nghệ số, dẫn đến khó khăn trong gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Do đó, trong giai đoạn tiếp theo, thành phố sẽ tập trung tăng cường đào tạo nhân lực có trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực văn hóa, di sản, cùng với đó là quan tâm phát triển các mô hình văn hóa cộng đồng phù hợp với từng địa phương và nâng cao ý thức bảo vệ di sản trong mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thanh thiếu niên; đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, tiếp tục số hóa các di sản văn hóa để quản lý và phát huy giá trị di sản.

Thanh Hương