Lễ hội đình, chùa Lạc Thanh được tổ chức từ ngày 13 đến ngày 15/4/2022

Lạc Thanh là vùng đất cổ. Vào đầu thời Nguyễn, Lạc Thanh là một trong 9 xã thuộc Tổng Bí Giang, huyện Đông Triều, phủ Kinh Môn, tỉnh Hải Dương; đến triều vua Tự Đức (thời Nguyễn) thuộc huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Yên. Đình Lạc Thanh khởi đầu được dân làng dựng vào nửa cuối thế kỷ 17 ở xứ đồng Cổ Bồng, gần Sông Sinh (cách vị trí đình hiện nay khoảng 1km về hướng Đông Nam) để thờ Thành Hoàng làng gọi là nghè cả, cùng với 10 ngôi nghè ở các xứ đồng. Khoảng giữa thế kỷ 19, Đình Lạc Thanh bị giặc đốt phá cùng với nhiều làng mạc, Chùa chiền trong Tổng, huyện. Năm Thành Thái thứ 10 (1898), dân Lạc Thanh đã xây dựng lại ngôi đình ở vị trí hiện nay, là nơi sinh hoạt văn hoá của làng, nơi thờ các vị Thành Hoàng đã có công xây dựng làng xã, giúp dân nghèo qua cơn dịch bệnh.

Sau năm 1945, do nhiều nguyên nhân, Lễ hội đình Lạc Thanh không còn hoạt động, tất cả đồ thờ, tượng Thành Hoàng, Sắc phong cũng bị thất lạc. Đình Lạc Thanh được sử dụng làm nơi hội họp của cán bộ Việt Minh; nơi bỏ phiếu bầu đại biểu Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, bầu uỷ ban hành chính kháng chiến. Từ năm 1956, Đình được sử dụng làm kho Hợp tác xã rồi làm trường học của xã. Sau năm 1975, do bị hư hỏng, năm 1995, nhân dân tu sửa lại đình, đưa bát hương vào thờ cúng Thành Hoàng làng. Chùa Lạc Thanh ở cách đình khoảng 50m cũng bị hỏng hoàn toàn, năm 2000, Nhà Sư Thích Minh Trí (nay là trụ trì chùa) đã quyên góp công đức cùng nhân dân xây dựng lại Chùa ngay trong khuôn viên của Đình, tạo thành một quần thể Di tích Đình - Chùa, toạ lạc trên diện tích hơn 2000m2.

 Đình Lạc Thanh thờ 12 vị Thành Hoàng, trong đó có 2 vị Nhân thần và 10 vị Nhiên thần. Ngoài thờ chung ở đình, các vị Thành Hoàng còn được thờ ở 10 xứ là nơi được giao cai quản, trấn giữ còn gọi là nghè.

Các nghi thức truyền thống trong Lễ hội Đình _ Chùa Lạc Thanh.

Tuy nhiên, do tác động của lịch sử và sự khác nhiệt của thời gian, 5 ngôi nghè hiện không còn. Ban tổ chức Lễ hội Đình – Chùa Lạc Thanh năm 2012 đã làm nghi thức rước 5 vị Thành hoàng về thờ tại Đình. 5 ngôi nghè còn lại chủ yếu do nhân dân tự làm. Trong đó, phường Yên Thanh có 4 nghè; phường Quang Trung còn 01 nghè.

Lễ hội Đình - Chùa Lạc Thanh được tổ chức vào ngày 13, 14 và 15 tháng 3 âm lịch hàng năm với các nghi thức truyền thống trang trọng, gồm: Lễ rước các vị Thành Hoàng từ Nghè về Đình dự hội; lễ an vị, lễ nhập tịch Thành Hoàng tại đình; lễ dâng cỗ tế Thành Hoàng...; lễ tống thần hay rước các vị Thành Hoàng từ Đình về nghè. Đây là những nghi lễ thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, ước vọng của nhân dân về một cuộc sống thanh bình; đề cao, tôn vinh những người học hành, đỗ đạt. Ngoài phần lễ trang trọng, phần hội được diễn ra phong phú với nhiều trò chơi dân gian như: Cờ tướng, cờ người, tổ tôm điếm, chọi gà, đánh đu, đẩy gậy, kéo co..., thu hút đông đảo nhân dân địa phương tham gia.

Chương trình văn nghệ chào mừng lễ khai hội Đình - Chùa Lạc Thanh (ảnh tư liệu)

Lễ hội Đình - Chùa Lạc Thanh là lễ hội mang sắc thái tín ngưỡng dân gian trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Năm nay, Lễ hội được tổ chức từ ngày 13 đến 15 tháng 4. Cùng với Hội xuân Yên Tử mang tầm vóc Quốc gia theo nghi lễ của Phật giáo và các lễ hội khác trên địa bàn Thành phố Uông Bí, Lễ hội Đình - Chùa Lạc Thanh sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá tinh thần cho nhân dân địa phương, góp phần tích cực vào mục tiêu phát triển KT – XH, đặc biệt là phát triển Du lịch của thành phố Uông Bí - Trung tâm Du lịch tâm linh của tỉnh Quảng Ninh và của cả nước.

Kim Thuỷ