Lá Trầu tiên – thảo dược quý giữa non thiêng Yên Tử

Cùng với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, kỳ vĩ, linh thiêng của vùng đất Phật nghìn năm, núi rừng Yên Tử còn được biết đến là nơi có hệ sinh thái động, thực vật đa dạng, phong phú, đặc biệt với rất nhiều loại cây thuốc có giá trị cao. Tiêu biểu trong đó phải kể đến trầu tiên một lá - một thảo dược quý có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe đã được sản xuất thành dầu xoa bóp, tinh dầu, trở thành sản phẩm OCOP của tỉnh Quảng Ninh được nhiều người ưa chuộng.

Sản phẩm dầu xoa bóp trầu tiên được bày bán ở các gian hàng tại khu di tích Yên Tử.

Sinh trưởng trong điều kiện khắc nghiệt, trầu một lá Yên Tử có tác dụng kỳ diệu trị cảm, nhức đầu, sát khuẩn... nên còn được mệnh danh là Trầu tiên. Trầu tiên là thảo dược quý chỉ mọc ở độ cao 500-600m so với mực nước biển, ở các khu vực cheo leo hoặc dưới tán cây, tre rừng, có môi trường ẩm ướt. Trầu tiên phát triển nhiều vào mùa hè, có tinh dầu tốt nhất và được thu hoạch nhiều vào 2-3 tháng mùa Đông.

Để đi vào sản xuất đưa Trầu tiên thành sản phẩm riêng có, đặc trưng của Yên Tử, từ năm 2014, HTX Thảo dược Yên Tử đã dày công nghiên cứu, sưu tầm các bài thuốc quý từ dân gian để sáng tạo ra quy trình chiết xuất các sản phẩm từ trầu tiên. Là sản phẩm với thành phần tự nhiên do đó, quy trình sản xuất, chế biến trầu tiên cũng được thực hiện công phu, tỉ mỉ, để đảm bảo sản phẩm được bảo quản tốt, không hư hỏng.

Theo đó, đối với sản phẩm dầu xoa bóp (loại chai 500ml), lá trầu tiên sau khi thu hoạch được đem về sơ chế, phơi qua một nắng. Sau đó, lá trầu được ngâm trong ang, chum cùng rượu trắng mạnh và một số nguyên liệu khô khác như địa liền, gừng gió, củ thiên niên kiện, hồi quế... ở tỷ lệ vừa đủ. Quá trình ngâm kéo dài từ 3 đến 6 tháng. Riêng đối với sản phẩm tinh dầu (loại lọ 10ml-30ml) sẽ chiết xuất thẳng vào chai theo công nghệ sản xuất hiện đại.

Loại lọ tinh dầu trầu tiên với mẫu mã đẹp, nhỏ gọn được nhiều du khách lựa chọn mua làm quà tặng cho người thân khi đến Yên Tử.

Ông Dương Phong Nam, Trưởng phòng kinh doanh HTX Thảo dược Yên Tử cho biết: Lượng sản phẩm dầu trầu tiên bán ra liên tục tăng qua các năm. Riêng năm 2019, HTX đã cung cấp ra thị trường khoảng 20.000 sản phẩm dầu trầu tiên các loại, đã khẳng định chất lượng sản phẩm ngày càng được người dân và du khách tin dùng, ưa chuộng.

Đầu năm 2020, HTX đã hoàn thành sản xuất cho ra sản phẩm mới chất lượng cao hơn, tính năng nhiều hơn, mẫu mã đẹp hơn song do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên chưa đưa được sản phẩm mới ra thị trường. Thời gian tới, song song với việc bán sản phẩm tại các điểm du lịch ở TP Uông Bí, trong tỉnh Quảng Ninh, HTX cũng đang nghiên cứu đưa dầu trầu tiên bán trên thị trường thương mại điện tử, nhằm đưa sản phẩm đến rộng rãi hơn tới khách hàng ở cả trong và ngoài nước. Qua đó, tạo thêm một kênh để quảng bá, giới thiệu về non thiêng Yên Tử - nơi không chỉ lưu giữ kho tàng về lịch sử, văn hóa mà còn có cảnh sắc thiên nhiên, núi rừng hùng vĩ với vô vàn sản vật quý.

Nhân viên phụ trách trải nghiệm của Công ty CP Phát triển Tùng Lâm, giới thiệu tinh dầu đến du khách. Ảnh: Phạm Học

Bà Nguyễn Thị Cán, du khách TP Hạ Long, chia sẻ: Tâm lý du khách đi tham quan ở đâu cũng thường muốn mua những sản phẩm đặc trưng, đặc sản địa phương về làm quà cho người thân, bạn bè. Lần nào về với Yên Tử tôi cũng lựa chọn mua dầu xoa bóp trầu tiên về biếu bố mẹ. Dầu xoa bóp trầu tiên có mùi thơm dịu tự nhiên, lại có nhiều công dụng trị cảm cúm, đau nhức vai gáy, kháng viêm, sát khuẩn, khử độc do côn trùng đốt rất tốt. Đặc biệt, có loại lọ tinh dầu nhỏ gọn đi đâu mang theo cũng tiện nên các cụ rất thích.

Cùng với việc sản xuất, bán sẵn các sản phẩm dầu xoa bóp, tinh dầu trầu tiên của HTX Thảo dược Yên Tử, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm còn triển khai hoạt động trải nghiệm pha chế tinh dầu tại làng hành hương Yên Tử. Tại đây, du khách được hướng dẫn và tự tay thực hiện pha chế các loại tinh dầu như: Trầu tiên Yên Tử, tinh dầu tuyết tùng, tinh dầu cam sần, tinh dầu hoa hoàng lan, tinh dầu quế, tinh dầu tràm gió... Có rất nhiều công thức pha chế để du khách có thể lựa chọn và tham khảo tùy vào sở thích, phong cách và mục đích sử dụng là muốn làm đẹp, chấn tĩnh tinh thần, giảm đau đầu hay giảm căng thẳng... Việc đưa hoạt động pha chế tinh dầu tại làng hành hương Yên Tử không chỉ tạo thêm một sản phẩm trải nghiệm du lịch hấp dẫn cho du khách mà còn góp phần giới thiệu, quảng bá, nâng tầm giá trị các thảo dược, sản vật quý của chốn non thiêng.

Theo Duy Khoa/baoquangninh.com.vn