Đẩy mạnh hợp tác trong bảo vệ môi trường

Thực hiện mục tiêu đưa Quảng Ninh trở thành điển hình trong thực hiện thành công mục tiêu phát triển bền vững theo Chương trình Nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về tiêu chí tài nguyên, môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu và Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia, việc thúc đẩy hợp tác khu vực và quốc tế để tăng cường tiềm lực trong bảo vệ môi trường (BVMT) đang là một trong những hướng đi của tỉnh nhằm thực hiện hiệu quả mục tiêu này.

Đoàn chuyên gia JICA kiểm tra hoạt động, khả năng xử lý nước thải của thiết bị Jokaso tại đảo Ti-tốp, tháng 9/2022. Ảnh: Tạ Quân

Hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường (BVMT) là một trong những lĩnh vực được tỉnh Quảng Ninh ưu tiên thúc đẩy trong thời gian qua và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Giai đoạn 2013-2014, Quảng Ninh đã xây dựng và ban hành Đề án “Thúc đẩy hợp tác, thu hút đầu tư của Nhật Bản vào tỉnh Quảng Ninh”. Với đề án này, tỉnh xác định nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) từ Nhật Bản là một trong những nguồn vốn quan trọng có tính chiến lược trong tiến trình thúc đẩy phát triển nhanh nền kinh tế của Quảng Ninh trong tương lai.

Hiện thực hóa đề án, những năm qua, tỉnh tiếp tục xúc tiến thành công các nguồn vốn hợp tác quốc tế về BVMT, trong đó Nhật Bản là đối tác cung cấp ODA nhiều nhất thông qua tài trợ, hỗ trợ thực hiện các dự án. Bao gồm: Dự án xây dựng hệ thống chống thoát nước, chống ngập úng và thu gom nước thải cho các phường nội thị TP Móng Cái với kinh phí 861 tỷ đồng bằng nguồn vốn vay ODA; Dự án nước thải sinh hoạt TP Hạ Long do Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tài trợ, kinh phí trên 2.500 tỷ đồng bằng nguồn vốn vay ODA; Tiểu dự án thoát nước và xử lý nước thải TP Móng Cái thuộc Dự án phát triển các đô thị dọc hành lang tiểu vùng sông Mê Kông lần thứ 2, vốn vay ưu đãi ODA trên 710 tỷ đồng; Dự án khảo sát, xác nhận khả năng phổ biến công nghệ của các công ty Nhật Bản trong lĩnh vực cải thiện môi trường sử dụng hệ thống Bio-Toilet, Bio-Lux, Bio-Lux Water, vốn ODA viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Nhật Bản.

Hiện tỉnh Quảng Ninh cũng đang thúc đẩy các hợp tác với Mỹ trên cơ sở ký kết biên bản ghi nhớ về thỏa thuận hợp tác với thành phố Sandiego, hợp tác với Pháp trong việc thúc đẩy các dự án BVMT biển và hợp tác với Chính phủ Bỉ trong xử lý nước thải.

Ngoài sự chủ động của tỉnh, ở khối doanh nghiệp và các địa phương cũng triển khai nhiều hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này. Theo đó, phía Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã triển khai nhiều hợp tác về BVMT, các dự án nghiên cứu công nghệ, đào tạo phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực BVMT ngành than với Hàn Quốc, Đức... TP Móng Cái đã thực hiện ký kết Kế hoạch triển khai hiệp định Thương mại biên giới Việt Trung và cụ thể bằng việc ký kết các biên bản hợp tác, như: Biên bản ghi nhớ giữa UBND TP Móng Cái và Chính quyền nhân dân khu Phòng Thành, Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) về cơ chế quản lý vệ sinh môi trường, chống ô nhiễm nguồn nước sông biên giới Móng Cái - Khu Phòng Thành (Trung Quốc); biên bản thỏa thuận hợp tác về du lịch với Khu Phòng Thành (Trung Quốc).

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký và Bí thư Thành ủy Hải Phòng Trần Lưu Quang ký kết chương trình phối hợp giữa 2 địa phương, trong đó có lĩnh vực BVMT.

Nhìn lại quá trình hợp tác giữa tỉnh với các địa phương liên vùng, liên tỉnh trong công tác BVMT cho thấy tính chủ động và hình thức hợp tác ngày càng phong phú, đi vào thực chất. Từ việc ký kết các chương trình hợp tác đã tiến tới triển khai cụ thể hóa các nội dung trong cam kết, thỏa thuận theo chiều sâu. Điển hình như việc ký kết Chương trình hợp tác BVMT giữa tỉnh Quảng Ninh và TP Hải Phòng trong phối hợp thực hiện kiểm tra, xử lý vi phạm môi trường liên tỉnh; sự phối hợp với 4 tỉnh (Hải Dương, Hải Phòng, Lạng Sơn, Bắc Giang) trong kiểm tra, kiểm soát vận chuyển, giám sát môi trường các khu vực phát sinh dịch và thu gom, xử lý tiêu hủy vật nuôi (lợn) bị bệnh do dịch tả lợn châu Phi. Tỉnh cũng chủ trì, phối hợp với các địa phương tổ chức thành công các diễn đàn, tọa đàm, hội thảo quốc tế về lĩnh vực BVMT, bảo tồn đa dạng sinh học tại tỉnh Quảng Ninh và được các đối tác tin cậy, đánh giá cao về kết quả phối hợp.

Ông Nguyễn Như Hạnh, Chi cục trưởng Chi cục BVMT (Sở TN&MT tỉnh) cho biết: Nhờ việc tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế đã góp phần thúc đẩy các hoạt động BVMT trên địa bàn tỉnh ngày càng đi vào chiều sâu khi đã huy động được thêm nguồn lực, tiếp cận được các phương pháp luận hiện đại, học hỏi và tiếp thu được kinh nghiệm, khoa học công nghệ của các nước phát triển trên thế giới. Do đó, trong thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TU (ngày 26/9/2022) của Tỉnh ủy "Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh nguồn nước giai đoạn 2022-2030", tỉnh đã xác định việc đẩy mạnh hợp tác khu vực và quốc tế tiếp tục là một giải pháp hàng đầu và xuyên suốt.

Theo đó, trong giai đoạn 2022-2030, Quảng Ninh tiếp tục phối hợp với các địa phương biên giới của Trung Quốc trong cam kết thực hiện Công ước Basel về kiểm soát việc vận chuyển chất thải nguy hại qua biên giới. Thực hiện hợp tác giữa tỉnh Quảng Ninh và Chính quyền nhân dân khu Phòng Thành (Trung Quốc) về cơ chế quản lý vệ sinh môi trường, chống ô nhiễm nguồn nước sông biên giới và phòng ngừa, ứng phó sự cố phóng xạ, bảo vệ môi trường xuyên biên giới. Tỉnh cũng tăng cường hợp tác phát triển công nghệ xử lý chất thải tiên tiến; phòng ngừa, kiểm soát môi trường trong bối cảnh hội nhập sâu rộng của nền kinh tế; vận động và sử dụng hiệu quả các nguồn tài trợ của quốc tế (tài chính, kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ...) thông qua hợp tác song phương và đa phương tham gia vào các hoạt động hợp tác khu vực và toàn cầu về biến đổi khí hậu. Đặc biệt, tỉnh duy trì và phát triển mối quan hệ với Cơ quan hợp tác quốc tế JICA (Nhật Bản) để phát huy hiệu quả cao nhất của Dự án thúc đẩy tăng trưởng xanh khu vực Vịnh Hạ Long; tiếp tục xuất bản sách trắng về tăng trưởng xanh, sách trắng về bảo tồn Di sản Vịnh Hạ Long, Vườn Quốc gia Bái Tử Long, rừng Quốc gia Yên Tử, khu bảo tồn biển Cô Tô - Đảo Trần, Đồng Sơn - Kỳ Thượng.