Cẩn trọng trước các chiêu trò lừa đảo thời điểm cuối năm

Thời điểm cuối năm, khu phố Cao Sơn 2 (phường Cẩm Sơn, TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân bằng nhiều hình thức đa dạng. Các tổ công tác gồm ban lãnh đạo khu phố, đại diện công an và các đoàn thể của phường tăng cường bám sát địa bàn, lắng nghe ý kiến phản ánh từ cơ sở. Nhóm zalo chung của khu phố được thành lập hơn 1 năm qua, đang phát huy tốt vai trò là một kênh cung cấp thông tin cho toàn thể nhân dân về tình hình ANTT, phòng ngừa nguy cơ phát sinh tội phạm và tệ nạn xã hội... Một trong những nội dung được chú trọng là cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đã xuất hiện trên địa bàn trong và ngoài tỉnh, để nâng cao ý thức chủ động cảnh giác của cộng đồng dân cư.

Bà Đỗ Thị Ánh, Bí thư Chi bộ, Trưởng khu phố Cao Sơn 2, cho biết: Các hành vi lừa đảo có rất nhiều biến tướng khó lường, thủ đoạn tinh vi. Vừa qua, một số người dân trong khu phố đã nhận điện thoại thông báo về các chương trình khuyến mãi, tri ân tặng quà dịp Tết và phải đóng tiền đặt cọc. Rất may là bà con đã được tuyên truyền, nhắc nhở từ trước đó nên đã không “sập bẫy” lừa đảo này. Điều cốt lõi là người dân cần phải luôn tỉnh táo suy xét khi tiếp nhận thông tin từ mạng xã hội, hoặc nghe các cuộc điện thoại lạ. Trường hợp nghi ngờ đã bị lừa đảo, người dân có thể báo ngay cho khu phố, hoặc cho cơ quan công an gần nhất thông qua số điện thoại đường dây nóng.

Sở Tư pháp tổ chức tập huấn, phổ biến pháp luật về phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội cho đội ngũ cán bộ cơ sở của phường Trần Hưng Đạo (TP Hạ Long), tháng 11/2024. Ảnh: Thanh Hoa

Những ngày đầu tháng 1/2025, Phòng Cảnh sát hình sự (Công an tỉnh) tiếp nhận nhiều thông tin trình báo về việc người dân bị kẻ xấu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Như tại TP Uông Bí, một nạn nhân bị chiếm đoạt hơn 600 triệu đồng vì tin theo lời mời tham gia đầu tư trực tuyến. Tại TX Quảng Yên, một người bị đối tượng mạo danh nhân viên giao hàng lừa đảo 500 triệu đồng. Tại TP Cẩm Phả, một người đàn ông đã mất số tiền hơn 1,7 tỷ đồng vào tay tội phạm, chỉ vì tin theo lời dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao” là làm cộng tác viên online... Thực tế cho thấy, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản ngày càng tinh vi. Nạn nhân “sập bẫy” với nguyên nhân chủ yếu là do sự chủ quan, bất cẩn, thiếu kiến thức.

Dịp cuối năm, cận kề Tết Nguyên đán cũng là thời điểm phát sinh nhiều hình thức lừa đảo, cơ quan công an cảnh báo người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác trong mọi tình huống. Tiêu biểu như việc mua sắm đồ tết online, mỗi người cần chủ động bảo mật thông tin cá nhân, nhất là các thông tin quan trọng như căn cước công dân, thông tin tài khoản ngân hàng; không cung cấp mã OTP cho cá nhân không quen biết. Đồng thời, phải cẩn trọng xác minh kỹ các thông tin tiếp nhận từ mạng xã hội và các cuộc gọi không rõ danh tính... trước khi chuyển khoản; không truy cập bất kỳ liên kết hoặc tệp đính kèm nào nhận được từ những nguồn không rõ ràng.

Một hình thức lừa đảo khác cũng được cơ quan chức năng “điểm mặt” vào dịp cuối năm, khi các dịch vụ đổi tiền lẻ online xuất hiện phục vụ nhu cầu lì xì hoặc tiêu dùng trong dịp Tết. Tuy nhiên, kéo theo đó là rất nhiều rủi ro tiềm ẩn. Kẻ xấu có thể mời gọi nạn nhân chuyển tiền trước để thực hiện giao dịch, nhưng khi nhận lại tiền đổi thì không đủ như cam kết, thậm chí nhận về tiền giả... Ngoài ra còn có một số “kịch bản lừa đảo” thường được sử dụng như: Giả mạo các chương trình trúng thưởng Tết, sự kiện tri ân khách hàng, chương trình khuyến mại; giả mạo nhân viên ngân hàng gọi điện để hỗ trợ mở thẻ tín dụng hoặc hướng dẫn rút tiền mặt, nâng hạng mức thẻ tín dụng, giả mạo kêu gọi từ thiện...

Các chiêu trò lừa đảo mạo danh vẫn liên tục biến tướng, nhất là với công nghệ giả dạng âm thanh, hình ảnh, video, các đối tượng lừa đảo hoàn toàn có thể mạo danh người thân, cơ quan chức năng... Trong nhiều trường hợp, việc điều tra thu hồi tài sản của công dân bị chiếm đoạt vô cùng khó khăn, vì các đối tượng có sự cấu kết móc ngoặc xuyên quốc gia, hệ thống máy chủ được đặt ngoài biên giới. Do đó, quan trọng nhất là mỗi người dân cần chủ động nêu cao tinh thần cảnh giác, cẩn trọng trước các chiêu trò lừa đảo.