Đền Lăng - Di tích lịch sử văn hóa giữa lòng Uông Bí

Nằm tại khu Quang Trung 9, phường Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh), Đền Lăng là một trong những di tích lịch sử văn hoá gắn liền với đời sống tín ngưỡng của người dân địa phương. Không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng, đền còn lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, phản ánh truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của cộng đồng dân cư vùng đất mỏ.

Theo tài liệu lịch sử, Đền Lăng được xây dựng từ thời Nguyễn, trải qua nhiều lần tu sửa, trong đó lần gần đây nhất vào năm 1993. Từ trung tâm Hạ Long, du khách theo quốc lộ 18A khoảng 38km về phía Tây, đến ngã năm Cột Đồng Hồ (Uông Bí) rẽ thêm khoảng 600m sẽ đến di tích.

Về kiến trúc, đền được xây theo kiểu chữ đinh truyền thống, quy mô nhỏ nhưng hài hòa, gồm hậu cung, bái đường và sân. Mái lợp ngói, xà ngang bái đường bằng sắt, mang dấu ấn giản dị của kiến trúc dân gian cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX. Không gian thờ tự trong đền phong phú, với các ban thờ Mẫu, Quốc Mẫu Vua Bà, Công chúa Mạc Hoa, Phật, Tam tòa Thánh Mẫu và Trần Triều. Đặc biệt, hậu cung là nơi lưu giữ nhiều pho tượng gỗ, tượng sứ, chuông đồng và các hiện vật thời Nguyễn có giá trị lịch sử, nghệ thuật cao.

Đền Lăng - Điểm sinh hoạt tín ngưỡng gắn bó với đời sống tinh thần của người dân địa phương.

Trong đền hiện còn bảo tồn nhiều hiện vật quý, phần lớn có niên hiệu thời Nguyễn như tượng gỗ, tượng sứ, chuông đồng, long ngai, bài vị, khám thờ… Gian hậu cung được coi là trung tâm linh thiêng nhất, nơi thờ Công chúa Mạc Hoa - con gái vua Mạc, cùng Quốc Mẫu Vua Bà, Tam tòa Thánh Mẫu, Trần Triều và Phật. Theo truyền thuyết, chính tại khu đất này từng có lăng mộ Công chúa Mạc Hoa. Nhân dân tưởng nhớ công lao của bà nên lập đền thờ, từ đó hình thành tên gọi Đền Lăng. Trải qua thời gian, ngôi đền trở thành điểm sinh hoạt tín ngưỡng, thờ phụng các vị thần linh, đồng thời là chốn gửi gắm niềm tin tinh thần của bao thế hệ người dân địa phương.

Các hiện vật cổ trong Đền Lăng mang đậm giá trị lịch sử, văn hoá, tín ngưỡng.

Hằng năm, Đền Lăng là nơi diễn ra nhiều hoạt động tín ngưỡng, tiêu biểu là lễ giỗ Công chúa Mạc Hoa vào ngày mùng 10 tháng hai âm lịch. Trong ngày này, Nhân dân, du khách thập phương về dâng hương, dâng lễ vật, cầu nguyện quốc thái dân an, mùa màng bội thu. Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, phần hội còn có các hoạt động văn hóa - văn nghệ, trò chơi dân gian, tạo không khí rộn ràng, gắn kết cộng đồng. Đây cũng là dịp để thế hệ trẻ được tiếp cận, tìm hiểu và trân trọng giá trị truyền thống quê hương, đồng thời góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa và tinh thần đoàn kết của người dân phường Uông Bí.

Hậu cung Đền Lăng - Điểm nhấn tâm linh với ban thờ Phật, Tam tòa Thánh Mẫu và Công chúa Mạc Hoa…

Giữa nhịp sống hiện đại, Đền Lăng vẫn lưu giữ dấu ấn cổ kính, là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh của Nhân dân và du khách. Ngôi đền không chỉ là nơi linh thiêng để gửi gắm niềm tin, cầu mong an lành, mà còn góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của cộng đồng địa phương.

Không gian thờ tự tại Đền Lăng lưu giữ giá trị tâm linh và văn hóa dân gian.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, văn hoá của Đền Lăng mang ý nghĩa gìn giữ một di sản quý báu, đồng thời giáo dục truyền thống, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử - văn hóa dân tộc. Với du khách, đây là điểm đến đặc biệt, nơi quá khứ và hiện tại giao hòa, để mỗi người tìm thấy sự thanh thản và gắn kết với những giá trị văn hóa ngàn đời.

Hồng Nhung