Cần xóa bỏ định kiến giới

Bình đẳng giới có ý nghĩa quan trọng trong xã hội hiện đại ngày nay, tạo môi trường cho trẻ em được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục tốt hơn; phụ nữ có thời gian chăm sóc bản thân, có nhiều cơ hội để phát huy sở trường, năng lực, thể hiện được vai trò của mình ở nhiều lĩnh vực. Vì thế, khi chúng ta xóa bỏ định kiến giới sẽ góp phần nâng cao chất lượng dân số và hạnh phúc của mỗi gia đình.

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm truyền thông về lựa chọn giới tính khi sinh được Tổng cục DS-KHHGĐ tổ chức tại TP Hạ Long, tháng 12/2022.

Những năm qua, nước ta đã có nhiều tiến bộ trong việc thực hiện công tác bình đẳng giới, nhưng trên thực tế, vẫn còn một bộ phận trong xã hội có tư tưởng định kiến giới, phân biệt nam - nữ, điển hình đối với phụ nữ và trẻ em gái, gây ra hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Việc lựa chọn giới tính khi sinh trên cơ sở định kiến giới đã dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, đó là nhiều bé gái không được sinh ra.

Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, ở Việt Nam mỗi năm có khoảng 45.900 trẻ không được sinh ra chỉ vì các em là con gái. Định kiến giới xảy ra khá nghiêm trọng khi vẫn còn tư tưởng sinh con trai để nối dõi tông đường, thờ cúng tổ tiên. Nguyên nhân cơ bản là do trình độ, nhận thức của một bộ phận người dân chưa cao; nhu cầu lao động ở một số nơi đòi hỏi nhiều nam giới. Nhiều gia đình đã lạm dụng sự tiến bộ của KHKT để lựa chọn giới tính trước khi sinh…

Tại Quảng Ninh, từ năm 2007 đến nay, tỉnh ban hành nhiều cơ chế, chính sách riêng, đặc thù, thúc đẩy bình đẳng giới và sự tiến bộ của phụ nữ, tăng cường bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tăng số phụ nữ được hưởng lợi, nhất là phụ nữ nghèo, vùng DTTS, phụ nữ vùng cao, vùng sâu, biên giới, hải đảo...

Công tác truyền thông, nâng cao nhận thức được tăng cường, mở rộng địa bàn, số lượng người tham gia. Hình thức truyền thông cũng được đổi mới. Các ngành, địa phương tích cực tuyên truyền thực hiện pháp luật về bình đẳng giới lồng ghép với thực hiện Luật Phòng chống bạo lực gia đình, Luật Trẻ em, Luật Phòng chống mua bán người, huy động sự tham gia tích cực của nam giới và giới trẻ.

Tư vấn sức khoẻ cho bà mẹ nuôi con nhỏ tại Trạm Y tế xã Minh Châu (huyện Vân Đồn). Ảnh: Minh Khương (CTV)

Theo Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, ngành dân số tỉnh luôn xác định rõ mục tiêu hàng năm đó là duy trì mức sinh thay thế, tiếp tục giảm sinh ở những nơi có mức sinh cao; phát triển nâng cao chất lượng các dịch vụ KHHGĐ, khống chế tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh. Đồng thời, nâng cao chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản để thu hút dân cư nhằm tăng nhanh về quy mô, nâng cao chất lượng dân số đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ cho sự phát triển KT-XH của tỉnh.

Cùng với đó, Chi cục DS-KHHGĐ đã cung cấp và nâng cao kiến thức, kỹ năng về SKSS, phòng chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục; trực tiếp chỉ đạo phòng dân số ở địa phương tổ chức truyền thông, chú trọng địa bàn có nhiều cặp vợ chồng trẻ, sinh con một bề, vùng có mức sinh cao, nhóm tuổi vị thành niên... Công tác truyền thông về chính sách, truyền thông thay đổi hành vi ngày càng được chú trọng, tạo môi trường thuận lợi cho phụ nữ được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc SKSS tiến bộ, an toàn. Các dịch vụ khám, chữa bệnh chuyên ngành sản khoa, nhi khoa, tập trung vào các nội dung: Dự phòng và kiểm soát ung thư, nhiễm khuẩn đường sinh sản, loại trừ các bệnh lây truyền từ cha mẹ sang con...

Cán bộ Hội KHHGĐ tỉnh tư vấn và cấp phát thuốc điều trị phụ khoa, phương tiện tránh thai miễn phí cho phụ nữ tại xã Quảng An, huyện Đầm Hà.

Với nhiều giải pháp hiệu quả, năm 2021 tỷ số giới tính khi sinh đạt 109,26 bé trai/100 bé gái, giảm 3,31 điểm so với năm 2020. Quảng Ninh thuộc vùng đạt mức sinh thay thế. Trên 99.000 người trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai; hơn 19.000 phụ nữ thực hiện sàng lọc trước sinh; trên 12.700 trẻ được sàng lọc sơ sinh…

Có thể thấy, thực hiện bình đẳng giới trong gia đình là vợ, chồng có quyền lợi và nghĩa vụ ngang nhau, có ý thức, trách nhiệm thực hiện các quyền và nghĩa vụ của họ một cách công bằng, như quyền quyết định khoảng cách sinh, KHHGĐ, chăm sóc, nuôi dạy con cái... trên cơ sở chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, tạo sự đồng thuận, giúp cho sự phát triển của gia đình được ổn định và bền vững hơn.